در این پست از سایت antique-book-treasure.ir چله نشینی چیست ؟ اعمال و کارهای چله نشینی,دعا و ذکرهای چله نشینی را برای شما عزیزان قرار دادیم . چله نشینی چیست و روش صحیح چله نشینی چگونه است ؟ نظر مراجع تقلید و قرآن و شیعه درباره چله نشینی چیست ؟ اعمال و کارهای چله نشینی چیست ؟ دعا و ذکرهای دوران چله نشینی چیست ؟

چله نشینی چیست ؟ اعمال و کارهای چله نشینی,دعا و ذکرهای چله نشینی,چله نشینی چیست و چه شرایط و اصولی دارد ؟,اعمال و کارهای چله نشینی چیست ؟,ذکر و دعاهای مخصوص چله نشینی

چله نشینی چیست ؟ اعمال و کارهای چله نشینی,دعا و ذکرهای چله نشینی

خلوت و خلوت نشینی یکی از اعمال و امور بنیادی عرفان و تصوف است که اکثر نویسندگان در کتب عرفانی معمولاً قسمتی از کتاب را به این موضوع اختصاص داده و به بیان شرایط و آداب آن پرداخته اند. در بیان تعریف خلوت، کتاب ترجمه رساله قشریّه، خلوت را صفت اهل صفوت دانسته او حقیقت خلوت را نگه داشتن نفس از صفات رذیله و حیوانی می داند، کتاب مصباح الهدایه خلوت را امری محدث می شمارد که از مستحسنات صوفیان است و وسیله ای برای پالایش نفس از آلودگی طبیعت است تا صورت حق در آن خلوت نشینی ها نمایان شود، کتاب مرصاد العباد خلوت را بنای اصلی سلوک راه دین و بهترین وسیله برای وصول به مقامات یقین معرفی می کند، سهروردی در عوارف المعارف خلوت را وسیله ای برای رسیدن به محل منیف مقامات و منصب شریف احوال ذکر می کند، کیمیای سعادت خلوت را وسیله ای برای دوری از معصیت و رهایی از فتنه ها و فراغت ذکر و فکرت بیان می کند، خواجه عبدالله انصاری در طبقات الصّوفیه خلوت را چنین تعریف می کند که خلوت باز داشتن اذیت و آزار خود از خلق است و نگریستن در دوستی است، طرائق الحقایق خلوت را این گونه توصیف می کند که خلوت مجموعه ای است از چندگونه مخالفت نفس و ریاضت های تألیف یافته از تقلیل طعام و قلّت منام و…؛ کتاب او را دالاحباب نیز خلوت را وسیله مرتفع ساختن حجاب های دل سالک معرفی می کند، ما با توجه به تعاریف فوق می توان به طور خلاصه گفت که خلوت، ذکر و یاد خدا در تنهایی همراه با آداب و شرایط و اوراد خاصی است که عارف را قادر می سازد تا روحش در اثر ریاضت تلطیف شده و از امور دنیوی منقطع گردد و مستعد عروج به عالم غیب شود، درمورد لزوم خلوت نشینی باید گفت همانطور که بیشتر انبیا برای رسیدن به پیامبری وهمچنین برای استحقاق هم صحبتی با پروردگارشان از مردم عزلت گرفته و در کنج خلوت به ذکر و عبادت حق تعالی پرداخته اند، اولیاء الهی و عرفا نیز باید به پیروی از انبیاء متحمل ریاضت شده و در گوشه ای برای عبادت خدا به خلوت بنشینند تا طبق گفته پیامبرین نیابیع حکمت از قلب بر زبانشان جاری شود. خلوت نشینی یا چله نشینی دارای شرایط و آداب خاصی است که درکتب عرفانی به گونه ای متفاوت ذکر شده که می توان آنها را به طور اختصار چنین بیان کرد. نیّت، غسل، دوام وضو، دوام روزه، قلّت طعام، قلت خواب، قلت کلام، نفی خواطر، دوام عمل، عزلت در خانه ای تاریک و خالی، ذکر دائمی لا اله الّا الله، دل به دل شیخ دادن، صبر، تسلیم و رضا در برابر مشیت الهی. خلوت نشینی همچنین دارای اوراد ونمازهایی است که شخص خلوت نشین باید همیشه با جمیع اجزای وجود قولاً و فعلاً و عملاً و حالاً به ذکر و خواندن آنها قیام کند و لحظه ای از اوقات خود را به بطالت نگذراند. از جمله نمازهای خلوت، نماز تهجّد، نماز اشراق، نماز صخی و نماز زوال است که علاوه بر نمازهای پنجگانه یومیه باید گزارده شود و نیز سالک باید قسمت اعظم روز و شب را به تلاوت قرآن بپردازد. طول مدت خلوت نشینی با استناد به آیه 142 سوره اعراف و قول پیامبر که فرمود: هرکس خود را چهل شبانه روز برای خدا خالص گرداند، چشمه های حکمت از قلبش بر زبانش جاری گردد، چهل روز تعیین شده و حکمت تعیین چهل روز آن است که به هر روزی حجابی از حجب دل سالک مرتفع شود و قربی پدید آید تا بعد از چهل روزی که صاحب خلوت به اخلاص برمی آورد حجاب های چهل گانه مرتفع و منکشف گردد و مشاهدة جمال ازلی او را محقق و مصور گردد و نیابیع حکمت از دل او بر زبانش جاری گردد

************************

چله نشینی چیست؟ نظر شیعه در باره چله نشینی چیست؟ طریقه صحیح آن چگونه است؟
پاسخ اجمالی

منظور از چله نشینی (عبادت اربعین) در سیر و سلوک عرفانی، مراقبت چهل روزه از خود است، تا از این طریق باطن فرد به آمادگی لازم جهت دریافت حکمت و علوم الاهی نایل شود. بسیاری از عرفا و علمای شیعه بر اساس آیات و روایات به عبادت اربعین اهمیت داده و خود بدان عمل کرده اند. بنابراین عبادت و اخلاص در بندگی خدا در مدت چهل روز از بهترین اعمال محسوب می شود، ولی آنچه از طرف خود عرفا هم تذکر داده شده، این است که چله نشینی نباید تبدیل به وسیله ای برای گریختن از جامعه و انزوا طلبی باشد.
پاسخ تفصیلی

منظور از چله نشینی (عبادت اربعین) در سیر و سلوک عرفانی، مراقبت چهل روزه از خود است، تا از این طریق باطن فرد به آمادگی لازم جهت دریافت حکمت و علوم الاهی نایل شود.

 

اهمیتی که در چله نشینی بر عدد چهل داده شده است، به خاطر اسرار و خواصی است که در این عدد است که باعث ظهور استعدادات و به کمال رساندن ملکات است. همچنان که انسان در چهل سالگی به کمال و بلوغ عقلی خود نایل می شود: «إِذا بَلَغَ أَشُدَّهُ وَ بَلَغَ أَرْبَعینَ سَنَةً قالَ رَبِّ أَوْزِعْنی‏ أَنْ أَشْکُرَ نِعْمَتَکَ الَّتی‏ أَنْعَمْتَ عَلَیََّّ وَ عَلى‏ والِدَی‏»؛[1] و چون (انسان) به چهل سالگی برسد گوید پروردگارا مرا توفیق ده که بر نعمتت که بر من و بر پدر و مادرم ارزانى داشتى سپاس بگزارم.

 

عبادت اربعین، در قرآن نیز بیان شده در جایی که خداوند، وعده ای به حضرت موسی داد و در مدت چهل روز او را به میقات خود فراخواند: “فَتَمَّ میقاتُ رَبِّهِ أَرْبَعینَ لَیْلَة”.[2]

 

این عبادت و مراقبت اربعینی مورد توجه اهل سلوک بوده و در روایات نیز به آن اشاره شده است. از جمله این روایت: «من أخلص لله أربعین صباحا ظهرت ینابیع الحکمة من قلبه على لسانه»؛[3] هرکس چهل روز خود را خالص برای خدا گرداند چشمه های حکمت از قلب او بر زبانش جاری خواهد شد. و این روایت از امام باقر(ع): “مَا أَخْلَصَ الْعَبْدُ الْإِیمَانَ بِاللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَرْبَعِینَ یَوْماً أَوْ قَالَ مَا أَجْمَلَ عَبْدٌ ذِکْرَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَرْبَعِینَ یَوْماً إِلَّا زَهَّدَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فِی الدُّنْیَا وَ بَصَّرَهُ دَاءَهَا وَ دَوَاءَهَا فَأَثْبَتَ الْحِکْمَةَ فِی قَلْبِهِ وَ أَنْطَقَ بِهَا لِسَانَه‏”؛[4] هیچ بنده ای ایمان خود به خدا را در چهل روز خالص نگرداند، مگر آن که پروردگار، او را نسبت به دنیا کم توجه کرده و دردها و درمان ها را نشانش خواهد داد. سپس، حکمت در قلب او استوار شده و زبان خود را نیز به حکمت خواهد گشود.

 

عرفا برای مراقبات لازم که در مدت چهل شبانه روز باید رعایت شود دستور العمل های خاصی توصیه کرده اند که به طور کلی شامل بیشترین پرهیز از خوردن، خوابیدن و سخن گفتن بوده و همت سالک در این مدت باید مصروف در ذکر مدام و عبادت باشد.البته می دانیم که بر اساس آموزه های دینی، چنین رفتارهایی باید در تمام عمر انسان مورد عمل قرار گیرد و محدود کردن آنها به چهل روز، تنها جنبه تمرین و تقویت روحی دارد.

 

گاهی در عرف چنین برداشت می شود که اربعین یا چله نشینی لزوما دارای شرط عزلت ظاهری نیز بوده و حتما سالک باید در مکانی خلوت و دور از مخالطت با مردم به عبادت مشغول شود که در این زمینه باید گفت که چنین الزامی وجود نداشته، بلکه اگر سالکی بتواند در عین حضور در اجتماع، اعمال خود را خالص نماید، مطمئنا از ارزش بیشتری برخوردار خواهد بود.

 

بسیاری از عرفا و علمای شیعه به عبادت اربعین اهمیت داده و خود بدان عمل کرده اند برای نمونه می توان به سید بحر العلوم همچنین مجلسی اول و دوم اشاره کرد:

 

در کتاب سیر و سلوک منسوب به بحر العلوم[5] چنین آمده است:«خاصیت اربعین در ظهور فعلیت و بروز استعداد و قوه و حصول ملکه امری است مصرح به در آیات و اخبار و مجرب اهل باطن و اسرار».[6] بحر العلوم در جای دیگری از این کتاب در مورد سیر و سلوک می نویسد: «بدانکه من بعد از اراده سلوک به عزم مجاهده اکبر و اعظم و اراده قدم نهادن در وادی ذکر، ابتدا همتی برآوردم و توبه از آنچه می کردم و ترک عادت و رسوم نمودم. در اربعینیات سر به جیب ذکر فرو بردم و در اربعینی نیز اربعین قرار دادم».[7]

 

همچنین ملا محمد تقی مجلسی در مورد عبادت اربعین می نویسد: «یکی از اعتراضات ایشان آن است که عبادت اربعین بدعت است و این باطل است؛ زیرا که بدعت آن است که مذکور شد و احادیث دال بر فضیلت عبادت اربعین بسیار است».[8]

 

بنابراین عبادت و اخلاص در بندگی خدا در مدت چهل روز از بهترین اعمال محسوب می شود، ولی آنچه از طرف خود عرفا هم تذکر داده شده این است که چله نشینی(به معنای عزلت) نباید تبدیل به وسیله ای برای گریختن از جامعه و انزوا طلبی باشد. عرفا در مورد عبادت اربعین، اهمیت اصلی را به مراقبات باطنی و عزلت قلبی در این مدت داده اند و جز در مواردی به چله نشینی با شرط عزلت ظاهری و انقطاع کامل از رابطه با مردم توصیه نکرده اند.

 

از جمله مولوی در برخی از اشعار خود اخلاص در توجه باطنی به خدا و اولیای خدا را مورد تاکید اصلی قرار داده و سالک را دعوت به ترک چله نشینی و رفتن به میان اجتماع نموده است:

 

سی پاره به کف در چله شدی

 

سی پاره منم ترک چله کن

 

مجهول مرو باغول مرو

 

زنهار سفر با قافله کن