خواص آیه 32 سوره یس برای جن زده + معنی کلمات آیه و تفسیر آیه

و هیچ کس (از گذشته و آینده در عالم) نیست جز آنکه همه نزد ما حاضر آورده می‌شوند.

معانی کلمات آیه :

«إِنْ»: حرف نفی است. «لَمَّا»: به معنی إِلاّ است. «جَمِیعٌ»: فعیل به معنی مفعول یعنی مجموع است. «جَمِیعٌ …. مُحْضَرُونَ»: خبر اوّل و دوّم (کُلٌّ) است. یا این که (مُحْضَرُونَ) صفت (جَمیْعٌ) است.

پیام های آیه :

1- كسانى كه در تاريخ تحقيق نكنند و از سرنوشت گذشتگان عبرت نگيرند، مورد انتقاد قرار مى‌گيرند. «أَ لَمْ يَرَوْا»

2- سنّت‌هاى الهى در تاريخ ثابت است و سرنوشت‌ها به يكديگر شباهت دارد و ديدن يك صحنه مى‌تواند الگوى صحنه‌هاى ديگر باشد. أَ لَمْ يَرَوْا …

3- نقل تاريخ، سبب تهديد مجرمان و تسلّى پويندگان راه حقّ است. «أَ لَمْ يَرَوْا كَمْ أَهْلَكْنا»

4- نتيجه‌ى استهزاى انبيا هلاكت است. كانُوا بِهِ يَسْتَهْزِؤُنَ‌ … أَهْلَكْنا

5- بعد از قهر الهى راهى براى برگشت و جبران نيست، فرصت‌ها را از دست ندهيم. «أَنَّهُمْ إِلَيْهِمْ لا يَرْجِعُونَ»

6- هلاكت كفّار پايان كارشان نيست، بلكه آغاز عذاب آنهاست. «لَدَيْنا مُحْضَرُونَ»

7- تمام مردم در قيامت يكجا حاضر مى‌شوند. كُلٌ‌ … جَمِيعٌ لَدَيْنا مُحْضَرُونَ‌

اختلاف قرائت و نکات ادبی :

إِنْ كُلٌّ لَمَّا جَميعٌ

«لما» در قرائت اهل شام (ابن عامر) و برخی از اهل کوفه (عاصم و حمزه) و برخی از قرائات غیرمشهور (حست، اعمش، ابن‌ذکوان، ابن‌جماز، روایت شطوی از ابوجعفر و ابن‌جبیر) به صورت «لَمَّا» ( با میم مشدد) قرائت شده است؛ اما در بقیه قرائات سبعه و نیز برخی دیگر از قرائت‌های غیرمشهور (قرائتی منسوب به امیرالمومنین ع، و قرائت ابوجعفر و خلف و یعقوب و هشام و ابن‌وردان) به صورت «لَما» (بدون تشدید) قرائت شده است.

به لحاظ تحلیل نحوی، اگر «لمّا» باشد، آنگاه حرف «إن» حرف نفی است و «لمّا» به معنای «إلّا» می‌باشد، یعنی تقدیر کلام چنین است: «إن کلٌّ إلّا جمیعٌ …». (البته کسائی این را که «لمّا»‌به معنای «إلّا» به کار رود امری نامتعارف شمرده و بدین جهت در اصل این قرائت تردید کرده؛ اما فراء برای توضیح چنین کاربردی، یک احتمال را این دانسته که «لمّا» به معنای «لَمَن ما» باشد (= إن كل لمن ما جميع) و به خاطر ادغام ن در م و تلاقی سه میم، یکی از آنها ساقط شده؛ و سیبویه هم آن را ترکیب «لم + ما» دانسته، شبیه «إلّا» که آن را هم مرکب از «إن + لا» می‌داند که از این جهت کاربرد اینها به جای هم هیچ مشکلی ندارد؛ و ابوحیان صریحا این مطلب را که «لمّا» به معنای «إلّا» به کار رود را امری رایج در زبان عرب دانسته است.)

اما اگر «لما» باشد، آنگاه معروفترین تحلیل این است که «إن» را «إن» مخفف از «إنّ» (که برای تاکید می‌آید) دانسته‌اند (که چون مخفف شده، دیگر اسم «إنّ» منصوب نمی‌شود) و حرف «لـ» در «لما»‌ نیز حرف تاکید (لام مزحلقه) خواهد بود و «ما» در «لما» «ما»ی زائده (یعنی برای تاکید و بدون معنای خاص) خواهد بود؛ یعنی تقدیر کلام این است که «إنّ کلٌّ لَجمیعٌ …»

در این حالت، تحلیل دیگری هم از کوفیون نقل شده؛ و آن اینکه «إن» حرف نفی باشد و در «لما»، حرف «لـ» به معنای «إلّا» باشد و «ما» در «لما» «ما»ی زائده محسوب شود؛ که البته این تحلیل اخیر مورد انتقادات شدیدی هم واقع شده است.

این عبارت در مصحف أبَیّ به صورت «ما کلٌّ إلّا جمیعٌ» و نیز «إن منهم إلا جميعٌ» نیز قرائت شده است.

(معانى القرآن (فراء)، ج‏۲، ص۳۷۷ مجمع البيان، ج‏۸، ص۶۶۰ البحر المحيط، ج‏۹، ص۶۳ مفاتیح الغیب، (فخر رازی)، ج۲۶، ص۲۷۱ الجامع لأحكام القرآن (قرطبی)، ج‏۱۶، ص۲۴)

وَ إِنْ كُلٌّ لَمَّا جَميعٌ لَدَيْنا مُحْضَرُونَ

صرف نظر از موقعیت «إن» و «لما»، «کلٌ» مبتداست و تنوین آن نایب از مضالف الیه است (یعنی: کلهم)

و «جمیع» خبر آن است؛

و «لدینا»‌ ظرف است که می‌توان آن را متعلق به «جمیع» ویا متعلق به «محضرون» دانست؛

و «محضرون» را می‌توان خبر دوم برای «کل» و یا صفت برای «جمیع» قلمداد کرد (إعراب القرآن و بيانه، ج‏۸، ص۱۹۴)

جَميعٌ

از ماده «جمع» و بر وزن فعیل و در معنای مفعول (جمع‌شده) است (البحر المحیط، ج۹، ص۶۳)

و قبلا بیان شد که ماده «جمع» بر کنار هم قرار گرفتن و به هم منضم شدن دلالت دارد و وقتی در مورد روز قیامت به کار می‌رود، معنایی بسیار نزدیک به کلمه «حشر» پیدا می‌کند و در تفاوت این دو گفته‌اند در کلمه «حشر» نوعی سوق دادن هم لحاظ شده است؛ اما کلمه «جمع» لزوما چنین معنایی ندارد و صرف کنار هم قرار گرفتن را می‌رساند.