استغاثه به خداوند برای درخواست کمک و یاری در هنگام مشکلات

در این پست از سایت ذکر و دعاهای قرآنی دعاگو 2agoo.com استغاثه به خداوند برای درخواست کمک و یاری در هنگام مشکلات را قرار دادیم . استغاثه به معنای طلب کمک و یاری از خداوند برای رهایی و نجات از سختی ها و مشکلات می باشد . در ادامه از سایت دعاگو توضیحات کامل درباره استغاثه به خداوند را قرار دادیم .

استغاثه به خداوند برای درخواست کمک و یاری در هنگام مشکلات,استغاثه از خداوند,معنی و مفهوم استغاثه,استغاثه و طلب امداد و کمک به خداوند,استغاثه به خدا موقع مشکل و سختی و گرفتاری,روش استغاثه به خداوند

استغاثه به خداوند برای درخواست کمک و یاری در هنگام مشکلات

مغیث، از نام‌های خداوند است که در برخی دعاها با عبارت «یاغیاث المستغیثین؛ ی فریادرس فریادخواهان.» به آن اشاره شده است.

امام حسین(ع) در روز عاشورا خدا را با این نام خوانده است.

همچنین در قرآن، استغاثه مجاهدان و استغاثه پدر و مادر مؤمن به خداوند، برای هدایت فرزند آمده است.

در روایتی امام صادق نیز فرموده است:

«خدا می‌تواند تو را یاری کند و به پناه گاه ببرد،‌ پناه دهد آن جایی که هیچ پناه دهنده‌ای نیست.»

امام باقر(ع) فرمودند :

«هرگاه روزی دیدید که امامی از آل محمد غایب گشته، او رامشاهده نمی‌کنید، پس به درگاه خداوند عزوجل استغاثه نمایید.»

اجابت استغاثه از سوی خدا

واژه استغاثه از غوث به معنای درخواست نجات از گرفتارى براى قرار گرفتن تحت حمایت مددکار است.

البته واژه غوث در زبان عربی، به معنای یاری، مدد، فرو فرستادن، زدودن و احاطه به کار رفته است؛ زیرا وقتی انسان در رنج و سختی است، غوث به معنای زدودن امری بد و زشت است که با کمک و یاری انجام می گیرد و مشکلی و رنجی برداشته می شود مانند رنج خشکسالی یا سختی قرار گرفتن در تاریکی و مانند آن.

واژه استغاثه در آیه ۱۵ سوره قصص به کار رفته است.

خداوند در داستان حضرت موسی(ع) می فرماید:

فَاسْتَغَاثَهُ الَّذِی مِن شِیعَتِهِ عَلَى الَّذِی مِنْ عَدُوِّهِ

آن کس که از پیروانش بود، بر ضدّ کسى که دشمن وى بود، از او یارى خواست.

کاربرد این واژه و مشتقّات آن، مثل «واغوثاه» نشان مى‌دهد که معناى آن، کمک‌خواهى براى رهایى از شداید همراه با تضرّع و زارى است؛

از این رو با واژه و اصطلاح استمداد یک‌سان نیست و نمی توان استغاثه را مددخواهی معنا کرد؛ بلکه نوعی مددخواهی ویژه و خاص همراه با تضرع و زاری است. پ

س جنبه های عاطفی و احساسی و روان شناختی در استغاثه بسیار قوی و روشن است و تنها جنبه صرف و محض استمداد نیست.

نوع رفتار کسی که استغاثه می کند به همین دلیل از حالت طبیعی و متعارف بیرون است و شاید رفتارهایی را از خود بروز می دهد تا عواطف و احساسات طرف دیگر را بر انگیزد و او را به سمت حمایت از خود جلب و جذب نماید؛ چنان که رفتار پیرو موسی(ع) این گونه بود تا احساسات و عواطفش برانگیخته شود و موجب شود تا درگیر شده و با مشت خود مرگ طرف مقابل را نیز موجب شود.(قصص، آیه ۱۵)

از آن جایی که استغاثه نوعی پرسش و دعا و خواندن خداوند است، به طوری طبیعی خداوند به کسانی که او را می خوانند پاسخ داده و دعای آنان را اجابت می کند. استغاثه چون دارای ویژگی های خاصی است که در آداب دعا به آن اشاره شده ، از زمینه اجابت بهتری برخوردار است؛ زیرا خداوند در شرایط دعا اموری را بیان کرده که از جمله آن ها اضطرار(نمل، آیه ۶۲)، تضرع و انابه(اعراف، آیه ۵۵) و هم چنین خفیه با کسر خاء به معنای خوف و ترس است(اعراف، آیه ۲۰۵) و استغاثه کننده نیز این شرایط را داراست، پس دعا و درخواستش در مظان اجابت است.

البته اصل در دعا این است که هم چنین با خفیه با ضم خاء یعنی مخفی و نهانی(اعراف، ایه ۵۵) و دور از جهر و آشکار کردن کلامی (اعراف، آیه ۲۰۵) باشد؛ اما وقتی مشکل از حد استطاعت و توان بگذرد به طور طبیعی دیگر نهانی و مخفی نمی توان دعا کرد.

خداوند در آیات بسیاری بیان کرده که اگر حالتی چون استغاثه به هر انسانی دست دهد، خودش دستگیر او خواهد بود و به مدد و یاری اش می شتابد.

(انعام، آیات ۶۳ و ۶۴؛ یونس، آیات ۱۲ و ۲۲ و ۲۳؛ نحل، آیات ۵۳ و ۵۵)

در آیات قرآنی از مفهوم استغاثه پیش گفته با واژه ها و جملات دیگری نیز استفاده شده و می توان از آن ها برای تبیین موضوع استغاثه وشرایط و آثار آن استفاده کرد. از جمله این واژگان می توان به واژه‌هاى «جأر»، «دعا»، «غوث»، «ندا» و مشتقّات آن‌ها استفاده کرد که البته در سیاق خاصی بیان شده و مفهوم استغاثه را می فهماند.

موارد استغاثه و مصادیق آن

این که درباره چه چیزی باید استغاثه کرد، یکی از پرسش هایی است که شاید مطرح شود. در پاسخ باید گفته موارد استغاثه اختصاص به چیزی ندارد بلکه انسان می تواند در هر امر مادی و معنوی، جسمی و روحی و روانی به درگاه خداوند استغاثه کند، بلکه حتی می تواند برای رهایی از امور اخروی چون وحشت قبر، رهایی از سکرات مرگ، عقبات قیامت، دوزخ و مانند آن دست به استغاثه بردارد و از خداوند یاری و مدد بجوید.

انسان وقتی گرفتار حزن می شود و به سبب از دست دادن چیز محبوبی اندوه به سراغش می آید می تواند با استغاثه از حزن و اندوه رهایی یابد؛ چنان که خداوند حضرت نوح(ع) را از کرب عظیم و اندوه سنگین به استغاثه اش نجات و رهایی داد.(انبیاء، آیه ۷۶) هم چنین می تواند برای هلاکت دشمنان و رهایی از آسیب های آنان به درگاه خداوند استغاثه کند و خود و مردمش را نجات دهد.(انبیاء، آیات ۷۶ و۷۷) و هم چنین می توان برای این که خداوند مال و فرزندی به او بدهد از استغاثه مدد گیرد.(انبیاء، آیات ۸۹ و۹۰)

استغاثه بی اثر و عدم اجابت خدا

البته برخی از استغاثه ها بی جواب خواهد ماند و هیچ اثری برای آن نیست؛ زیرا استغاثه همانند توبه شرایطی دارد که باید مراعات شود و اگر مراعات نشود موجب بی تاثیری و عدم اجابت از سوی خداوند می شود.

از جمله شرایط استغاثه آن است که پیش از نزول مصیبت و عذاب الهی باشد. از آن جایی که برخی از مصیبت ها ابتلاء و برخی به عنوان عذاب و بلای الهی در مقام کیفر و مجازات است، اگر کسی گرفتار نوع دوم شود، اگر استغاثه کند سودی نخواهد داشت؛ زیرا استغاثه تا زمانی تاثیر دارد که عذاب نازل نشده باشد.

از مواردی که استغاثه تاثیر ندارد می توان به دو مورد اصلی زیر اشاره کرد:

هنگام نزول عذاب: خداوند در آیاتی از جمله آیات ۶۴ و ۶۵ سوره مومنون می فرماید که استغاثه مترفان هنگام گرفتار شدن به عذاب الهى اثری ندارد؛ زیرا پس از فرود عذاب است و این همانند توبه است که در هنگام احتضار تاثیری نخواهد داشت. خداوند در آیات ۲ و ۳ سوره ص می فرماید که استغاثه کافران هنگام فرارسیدن عذاب استیصال بی تاثیر است و موجب نمی شود تا عذاب از آنان برداشته شود. البته هنگامی که تنها نشانه های عذاب دیده شده می توان با استغاثه از آن رهایی یافت چنان که قوم یونس(ع) این گونه با استغاثه از چنگ عذاب الهی رستند.

استغاثه در دوزخ: از دیگر مواردی که خداوند به استغاثه ها پاسخ نمی دهد، استغاثه کافران و مجرمان و ستمگران در دوزخ است.(زخرف، آیات ۷۴ و ۷۷؛ فاطر، آیات ۳۶ و ۳۷؛ کهف، آیه ۲۹) در آیه ۲۹ سوره کهف حتی بیان شده که استغاثه دوزخیان موجب افزایش عذاب آنان می شود نه کاهش یا رهایی آنان از عذاب الهی.

علل عدم اجابت استغاثه

از آن چه گذشت معلوم شد که چرا خداوند به استغاثه های افراد در برخی از شرایط پاسخ نمی دهد؛ زیرا زمان از دست رفته و دیگر قابل برگشت نیست.

البته علل دیگری موجب می شود که افرادی در همین دنیا در شرایط زمانی مناسب استغاثه کنند ولی با این همه به دلایل دیگری به آنان پاسخ مثبت داده نشود. از جمله دلایل و عوامل عدم استجابت استغاثه می توان به موارد زیر اشاره کرد:

استکبار: استکبار در برابر آیات الهى، سبب عدم اجابت استغاثه مترفان هنگام نزول عذاب استیصال که خداوند در آیه ۶۴ تا ۶۷ سوره مومنون به آن اشاره کرده است.
اتراف و رفاه زدگان : در همین آیات پیش گفته مترفان را انسان هایی معرفی می کند که اگر در هنگام نزول عذاب و بلا و مصیبت استغاثه کنند پاسخ مثبت نمی گیرند.
زشت گویان: بدگویى از حق و گفتن سخنان ناروا و زشت درباره آن از عوامل عدم اجابت استغاثه است. البته در این میان مستکبران و مترفان گوی سبقت از دیگران ربوده اند و همین دو روحیه و خصلت است که آنان را به زشت گویی نسبت به حق می کشاند و هجر و بدزبانی را به دنبال می آورد و موجب می شود تا استغاثه های آنان در هنگام عذاب بی پاسخ بماند.(همان آیات)

کفر: هم چنین کفر افراد موجب می شود که استغاثه های آنان در دنیا هنگام عذاب استیصال و در آخرت و دوزخ پاسخ داده نشود.(کهف، آیه ۲۹؛ فاطر، آیات ۳۶ و ۳۷؛ مومنون، آیات ۶۴ تا ۶۶)

انسان ناسپاس، خصلتی ناپسند

البته چنان که گفته شد عموم مردم هنگامی که استغاثه کنند خداوند به آنان پاسخ می دهد مگر آن که گرفتار چند ویژگی پیش گفته و در شرایطی همانند آنان باشند.

انسان هنگام مصیبت به ویژه زمانی که همه اسباب و وسایل عادی بر روی وی بسته شده باشد به سمت خداوند آمده و به استغاثه و تضرع و دعای بسیار رو می آورد. خداوند در آیه ۵۱ سوره فصلت به این ویژگی انسان اشاره می کند و می فرماید که انسان هنگام گرفتارى و محنت، استغاثه شدید و فراوانی دارد.

اما شگفت انگیزتر این که انسان ها پس از استغاثه و پاسخ مثبت گرفتن و رهایی از مصیبت و مشکل، ناسپاسی پیشه می کنند و دوباره به همان راه پیشین می روند.

خداوند در آیاتی بیان می کند که انسان در حال محنت و گرفتارى در‌پیشگاه خدا استغاثه می کند ولی پس از رفع آن گرفتاری دوباره ناسپاسى و بى‌اعتنایى را آغاز کرده و به مسیر پیشین وباطل و غلط خود باز می گردد.(انعام، آیات ۶۳ و ۶۴؛ یونس، آیات ۱۲ و ۲۲ و ۲۳؛ نحل، آیات ۵۳ و ۵۴؛ روم، آیه ۳۳؛ زمر، آیات ۸ و ۴۹)

آثار و پیامدهای استغاثه

استغاثه آثار و برکاتی دارد که از جمله آن ها می توان مواردی اشاره کرد که در آیات قرآنی به آن ها توجه داده شده است .

از جمله این موارد عبارتند از :

رهایی از مشکل و جلب منفعت :

این مشکل هر چیزی باشد برطرف شده و به جای آن شرایط به گونه ای فراهم می آید که نعمت و رحمتی جلب می شود.

این نعمت می تواند شامل فرزند دار شدن (انبیاء، آیات ۸۹ و ۹۰) و مانن آن باشد. به این معنا که شخصی گرفتار مشکلی چون عقیم بودن است و با استغاثه نه تنها بیماری از میان می رود بلکه خداوند فرزندی نیز به او می دهد.

همچنین در آیه ۲۱۴ سوره بقره خداوند بیان کرده که مومنانی که گرفتار رنج و بلای جنگ هستند با استغاثه می توانند از آن رهایی یابند و به پیروزی دست یابند و صلح را برای خود به ارمغان آورند.

امدادهای غیبی و فضل الهی:

نه تنها استغاثه موجب می شود که گرفتاری از راه های طبیعی برطرف شود بلکه حتی اگر شرایط به گونه ای بود که به طور طبیعی چنین امری شدنی نیست مثل این که فرد افزون بر عقیم بودن گرفتار پیری باشد که شرایط دیگر برای فرزندداری فراهم نیست، خداوند به امدادهای غیبی و راه های غیر طبیعی او را یاری می رساند و مشکل او را برطرف می سازد، چنان که در همین آیات بیان شده که چگونه حضرت زکریا(ع) فرزنددار می شود و یا در آیات ۹ سوره انفال و ۷۶ و ۷۷ سوره انفال مومنان به امدادهای الهی و غیبی از راه کمک فرشتگان در جنگ پیروز می شوند.

دفع و رفع مشکلات:

گاه مشکلات انسانی پیش از آمدن با استغاثه برطرف می شود یعنی مشکلی که می خواست بیاید و جا خوش کند با دیدن نشانه های آن و دست به استغاثه برداشتن، نمی آید و شخص و یا اشخاص را گرفتار نمی کند و گاه دیگر وقتی نیز آمده برطرف می شود. حال این مشکل و گرفتاری یک بیماری(انبیاء، آیات ۸۳ و ۸۴؛ ص، آیات ۴۳ و ۴۴) یا اندوه روحی (انبیاء، آیات ۸۷ و ۸۸؛ قلم، آیات ۴۸ و ۴۹) یا هلاکت دشمن و گرفتاری او باشد(قمر، آیات ۱۰ و ۱۱)بنابراین، کارکردهای بسیاری دارد و با توجه به شرایط و نیازها و نیز مصلحت ها خداوند به انسان مدد و یاری می رساند و او را کمک می کند.

به هر حال، استغاثه شرایطی را فراهم می آورد که انسان همانند بهره گیری از آن می تواند نقصی را اصلاح، بیماری را به سلامت، دشمنی را دفع، صلح و آرامشی را جلب، مرگ و هلاکی را برای دیگران رقم زند.

برگرفته از دعا سایت

**************************************************

بازنشر : سایت دعاگو (بزرگترین منبع ذکر و دعاهای قرآنی)