آیه برای مخفی شدن از دید دشمن و انسان های شر و ظالم

ترجمه :

و چون (قوم تقاضای دیدن خدا کردند) موسی (با هفتاد نفر بزرگان قومش که انتخاب شده بودند) وقت معین به وعده‌گاه ما آمد و خدایش با وی سخن گفت، موسی (به تقاضای جاهلانه قوم خود) عرض کرد که خدایا خود را به من آشکار بنما که جمال تو را مشاهده کنم. خدا در پاسخ او فرمود که مرا تا ابد نخواهی دید ولیکن به کوه بنگر، اگر کوه طور (بدان صلابت، هنگام تجلی) به جای خود برقرار ماند تو نیز مرا خواهی دید. پس آن‌گاه که تجلی خدایش بر کوه تابش کرد کوه را مندکّ و متلاشی ساخت و موسی بی‌هوش افتاد. سپس که به هوش آمد عرض کرد: خدایا تو منزه و برتری (از رؤیت و حس جسمانی، از چنین اندیشه) به درگاه تو توبه کردم و من (از قوم خود) اول کسی هستم که (به تو و تنزّه ذات پاک تو از هر آلایش جسمانی) ایمان دارم.

معانی کلمات آیه :

ارنى: فعل امر است از ماده رأى يعنى: خودت را به من بنمايان.

تجلى: تجلى: ظاهر شدن.خواه عينى باشد يا با دليل.

دكا: دك: كوبيدن. آن در آيه به معنى مفعول است . جَعَلَهُ دَكًّا : آن راكوبيده و ريز ريز كرد. «جعله مدكوكا».

خر: خرور: (بر وزن عقول): و خرّ (بر وزن عقل): افتادن با صدا. مثل : سقوط ديوار.

صعقا: صعق (بر وزن عقل): شدت صوت. صاعقه نيز از آن است.

صعق (به كسر- ع) به معنى مصعوق (صاعقه زده) و بيهوش مى باشد.

افاق: افاقه: بيدار شدن از بيهوشى و رجوع صحت و عقل به انسان.

پیام های آیه :

1- سخن گفتن خداوند با موسى، در جهت رشد و تربيت او بود. «كَلَّمَهُ رَبُّهُ»

2- خداوند، با چشم ظاهر ديدنى نيست، نه در دنيا و نه در آخرت. «لَنْ تَرانِي»

3- تجلّى خداوند بر موجودات طبيعى، امكان دارد. «تَجَلَّى رَبُّهُ لِلْجَبَلِ»

4- خداوند را بايد از راه آثارش شناخت و به جلوه‌هاى او نگريست. (حقيقت تجلّى هم روشن نيست، بلكه آثار آن مشهود است). تَجَلَّى‌ … جَعَلَهُ دَكًّا

5- خدا ديدنى نيست، وگرنه موسى شايستگى و لياقت دارد. «سُبْحانَكَ»

6- ديده شدن خداوند با چشم، نشانه‌ى جسم بودن اوست كه بايد خداوند را از آن منزّه دانست. «سُبْحانَكَ»

7- فكر و تقاضاى ناروا نيز توبه دارد، هرگاه درباره خداوند توهّم باطلى تصوّر شد، بايد به سرعت او را تنزيه كرد. «سُبْحانَكَ»

8- پس از روشن شدن حقيقت، بايد آن را پذيرفت و به آن اعتراف كرد. قالَ‌ … أَنَا أَوَّلُ الْمُؤْمِنِينَ‌