شرح کامل اسم اعظم الحکیم,معنای کلمه الحکیم از منظر علم کلام

در این پست از سایت ذکر و دعاهای قرآنی دعاگو 2agoo.com شرح کامل اسم اعظم الحکیم,معنای کلمه الحکیم از منظر علم کلام…..

شرح کامل اسم اعظم الحکیم,معنای کلمه الحکیم از منظر علم کلام

خواص گفتن ذکر الحکیم برای آسان شدن کار دشوار و سخت

حکیم، از اسماء خدا که با بسامد زیاد در قرآن و حدیث ذکر شده است.

فهرست مندرجات
۱ – معادل فارسی حکیم
۲ – موارد ذکر حکیم در قرآن
۳ – بحث در مورد کلمه حکیم در کتابهای شرح اسماءالحسنی
۴ – معنای کلمه حکیم از منظر علم کلام
۵ – فهرست منابع
۶ – پانویس
۷ – منبع

۱ – معادل فارسی حکیم
[ویرایش]
معادل فارسی آن «کننده هرکار به‌سزا، و نهنده هر چیزی برجا» [۱]
یا «راست‌گفتار و درست کردار» [۲]
ذکر شده است.

۲ – موارد ذکر حکیم در قرآن
[ویرایش]
این واژه ۹۱ بار در قرآن به عنوان اسم خدا به‌کار رفته است . [۳]

در همه موارد نیز با اسماء دیگر الهی همراه است: ۴۷ بار قبل یا بعد از «عزیز»، ۳۹ بار همراه «علیم»، چهار بار همراه «خبیر»، و یک بار همراه «توّاب» و «واسع» و «حمید» ذکر شده است . [۴]
این امر به مفسران در تفسیر و تبیین آیات کمک کرده است.
بر این اساس ، حکیم را به معنای «عالِم»، «مدبّر» و «دارای افعال و اعمال مُتقَن» دانسته‌اند. [۵]
[۶]
[۷]
[۸]
[۹]
[۱۰]
اگر حکیم به معنای عالِم باشد، با نام دیگر خدا، یعنی العالم، اشتراک معنایی می‌یابد و اگر به‌معنای دارای افعال و اعمال متقن (مُحکِم) باشد، معنای آن با فعلی که به اتقان وصف شده است مرتبط می‌شود. [۱۱]
علاوه بر این، حکیم به معنای حاکم و قاضی نیز دانسته شده است. [۱۲]

۳ – بحث در مورد کلمه حکیم در کتابهای شرح اسماءالحسنی
[ویرایش]
در کتابهایی که در شرح اسماءالحسنی نوشته شده نیز درباره نام حکیم بحث شده است.
از جمله آن را به این معانی دانسته‌اند: صاحب حکمت، عادل، کسی که مرتکب فعل قبیح نمی‌شود و کار واجب را ترک نمی‌کند و هر چیز را سر جای خود می‌نهد، و کسی که جز درست (صواب) نمی‌گوید و انجام نمی‌دهد. [۱۳]
[۱۴]
[۱۵]
[۱۶]
[۱۷]
[۱۸]

فخررازی [۱۹]
سه وجه معنایی برای این واژه ذکر کرده است که دو وجه آن با آنچه از مفسران نقل شد مشترک است و براساس وجه سوم، حکیم به معنای مقدّس و منزه بودن ذات باری از ارتکاب عملی است که سزاوار نباشد.وی سپس از قول مشایخ خود نقل کرده که حکیم کسی است که در تقدیر و تدبیر امور، کارها را به صواب و نیکو انجام می‌دهد.

۴ – معنای کلمه حکیم از منظر علم کلام
[ویرایش]
از نظر کلامی، اگر حکیم به‌معنای عالم گرفته شود، از صفات ذات محسوب می‌شود و اگر درباره افعال و اعمال خدا باشد (به این معنی که افعال و اعمال وی متقن و از روی حکمت است)، از صفات فعل وی به شمار می‌آید. [۲۰]
[۲۱]
[۲۲]
[۲۳]

نظّام بصری، براساس مبانی معتزلی، کار قبیح کردنِ حکیم را محال می‌داند، ولی براساس مبانی اشاعره، هیچ‌یک از اعمال و افعال خدا قبیح نیست تا با حکمت وی منافات داشته باشد. [۲۴]
درباره عادل و حکیم بودن خدا استدلال شده که عادل و حکیم به معنای کسی است که فعل قبیحی انجام نمی‌دهد و واجبی را ترک نمی‌کند، زیرا فعل قبیح جز از جاهل و کسی که بدان نیازمند است سر نمی‌زند و باری تعالی، به دلیل واجب‌ الوجوب بودن، ذاتاً عالم و غنی است و ازاین‌رو فعل قبیحی انجام نمی‌دهد و واجبی را ترک نمی‌کند. [۲۵]

الحکیم، علاوه بر احادیثی که در آن‌ها نامهای خدا احصا شده، [۲۶]
[۲۷]
[۲۸]
در بند اول دعای جوشن کبیر نیز آمده است. [۲۹]
[۳۰]

در ادعیه نیز خدا به نام حکیم خوانده شده است

خواص اسم الحکیم:

خدا صواب کار است

خواص ذکر الحکیم :

هر که از زوال دولتش ترسد این نام را ورد خود کند

هر کس برای آسانی هر کار دشواری انرا ورد خود کند دشواری اش اسان گردد

هر که را مهمی پیش اید از قبض و بسط و قرض و غربت و تنگی معیشت و درویشی و امثال انها باید مداومت به ذکر این اسم نماید و هر کس تمام آیات قران را که به الحکیم تمام میشود بخواند و ثواب آنرا به والدین خود اهدا کند هیچ دینی از والدین در گردن ان فرزند نخواهد ماند.

**************************************************

بازنشر : سایت دعاگو (بزرگترین منبع ذکر و دعاهای قرآنی)